🐾به دنبال وارد شدن دلارهای نفتی به کشور در اوایل دهه 40 و 50 شمسی، بازیگر اصلی در شهر سرمایه بود. زمانی که پولهای کلان حاصل از فروش نفت وارد شهرها شد، سرمایه به عنوان معمار اصلی شهر باعث تغییر سازمان شهری و به دنبال آن تجدید ساختار شهری شد. اگر بخواهیم چگونگی نقش سرمایه در تجدید ساختار شهری ایران بررسی کنیم باید هم به نقش دولت هم به نقش مردم اشاره کرد. البته لازم است که یادآوری شود که اولین شهرهایی که با بازساخت شهری روبه رو شدند، پایتخت و مراکز استانی بودند که در طرح مارشال به عنوان قطب های رشد تعیین شده بودند مانند تهران، اصفهان، تبریز، مشهد و شیراز.
🐾وجود سرمایه به خودی خود مشکل اصلی نیست، بلکه عدم مدیریت صحیح سرمایه به آشفتگی و هرج و مرج در همه زمینه ها منجر می شود. در ایران عدم مدیریت سرمایه کلان باعث شد که شهر به شیوه ای خودرو و بدون برنامه شکل بگیرد. از مهمترین مشخصه عدم مدیریت سرمایه در شهر، بروز ناعدالتی و ایجاد شکاف طبقاتی در استفاده از این سرمایه است.به طوریکه شهرهای ایران به سوی دو قطبی شدن حرکت کردند و همچنان این روند نیز ادامه دارد. این دو قطبی شدن ابتدا در زمینه میزان درآمد به وجود آمد که در این وضعیت درصد کمی از مردم به دلیل ارتباط با نهاد قدرت و ثروت به پول و سرمایه کلانی دست پیدا کردند و در مقابل درصد بالایی از مردم از این سرمایه محروم شدند. در سطح کلان هم می توان به دو قطبی شدن مراکز شهری و روستایی اشاره کرد که دیگر شهرها نیازی به تامین سرمایه از طریق معامله با مراکز روستایی نبودند و به عنوان یک سکونتگاه مستقل عمل می کردند.
🐾دو قطبی شدن شهرها از نظر اجتماعی و درآمدی باعث تجدید ساختار شهرها شد. به طوریکه دولت با مهیا ساختن و تسریع در روند ساخت و سازهای شهری باعث تغییر و تجدد ساختار شهری شد. این تغییرات در قالب افزایش تراکم شهری، فشردگی و کاهش سرانه، شهرک سازی، ساخت مجتمع های مسکونی، تجاری و خدماتی، خیابان کشی، ساخت بزرگراه ها و اقداماتی از قبیل انجام گرفت. بازساخت شهرهای ایران ناشی از تاثیر یک سلسله مراتب از نیروهای جهانی، منطقهای و محلی میباشد. باز شدن درهای ایران به روی اقتصاد جهانی در چند دهه اخیر (1350 تا به امروز) باعث وابستگی اقتصاد شهرهای ایران با تحولات اقتصادی جهان شده است. هر چند این ارتباط به نسبت شهرهای دیگر خاورمیانه و جنوب شرق آسیا بسیار اندک بوده است. اما فروش نفت از جمله عواملی بوده است که در تصمیم گیری برنامه ریزان دولتی و سیاست گذران شهر تاثیر عمده ای داشته است. و نهاد مدیریتی شهر هم با متاثیر شدن از این نیرو به اعمال تغییر از طریق دادن امکان به مالکین و شرکت های سرمایه گذار در تجدید ساختار شهری تاثیر گذار بوده اند.
🎈طرح ها و برنامه های عمرانی و شهرسازانه ای که امروزه تحت عناوین مختلف برای شهرها تهیه می شوند،به طرز زیرکانه ای در راستای اعمال "قدرت " نظام حاکم بر فضاهای عمومی به خصوص " خیابان " است.اعمال قدرت بر فضاهای شهری امروزه از قالب فیزیکی و کالبدی خارج شده( آنگونه که در سبک های مختلف در گذشته با تاثیر پذیری از "معماری اقتدار گرا" و "شهرسازی کالبد محور" وجود داشته است.) و به شیوه های مختلف رقابت بر سر فضا،رقابت برای کسب قدرت و سلطه بر فضا- وارد رفتارهای روزمره ی کنشگران در فضاهای عمومی-خیابان-شده است.
🎈خیابان به عنوان محلی برای برخوردهای "غیر رسمی" و تبادل آرا،مهمترین " مکان قدرت " برای شهروندان فعال و کنشگران حاضر در این فضا است.شهروندان با حضور در این فضا،فرصت دستیابی به "مکان قدرت" و به دنبال آن اعمال قدرت بر این فضا را به دست می آورند.با دستیابی به مکان قدرت،زمینه هر چه بیشتر برای کسب " قدرت " فراهم می شود.از این روست که طراحان و مهندسان طرح محور و وابسته به نظام حاکم همواره برای محقق نشدن چنین مهمی به شیوه های گوناگون از جمله تحمیل " زیبایی ایدئولوژیک"،سعی در تضعیف فضای عمومی(خیابان) به عنوان " فضای کنش" برای کنشگران و شهروندان فعال در "حوزه های عمومی" دارند.
🎈نظام حاکم از طریق نشانه گذاری ها،تفکیک کاربری ها و مکان یابی آنها سعی در " تفکیک دیگران " از هم،تضعیف فضای عمومی برای "با هم بودن " کنشگران داشته و علاوه بر این باعث تقویت فضا برای حضور " دیگران خاص " در چنین فضاهایی می شود،حاصل چنین تفکری!فرسودگی تدریجی فضای عمومی و مثله شدن و پاره پاره شدن شهر است. هدف از این مکان یابی ها یا تفکیک کاربری ها،تفکیک هر چه بیشتر " دیگران " و کنشگران از هم برای جلوگیری از " عینیت یافتن قدرت " آنهاست،قدرتی که از " بودن " و " حضور " داشتن آنها در فضای عمومی-خیابان معنا میابد.
با تفکیک فضایی در شهر،" تفکیک اجتماعی " صورت گرفته و به دنبال آن "بدن "ها در فضاهای عمومی خیابان از " عمل " جدا می شوند،با جدایی بدن از عمل در فضای عمومی(خیابان)،معنی " بودن "،حس مکان،دیدن و ندیدن نیز تغییر کرده و در نهایت چنین فضایی-خیابان- که توسط ایدئولوژی حاکم خط انداخته شده است،به صورت "فضایی شیار خورده"،رها باقی ماند ه و کارکرد آن به عنوان " فضای کنش " تغییر میکند.
🌀آموزشی، نهادی، اداری: کاربری های آموزشی و تربیتی باید به گونه ای در نظر گرفته شوند که موجب بکارگیری افراد و ایجاد تجارتی گردند که مستقیما مربوط به آن فعالیت می شود، همچنان که دانشجویان را وارد فضا می نماید تا زمینه یادگیری و مرور در مکان ایجاد گردد. مدیران و مشاغل اداری، موجب ایجاد یک اقتصاد محلی با ثبات تر می شوند و انرژی دانشجویان باعث ایجاد یک احساس قابل مشاهده از انرژی و اصالت در مکان می گردد. همچنین حضور مربیان موجب ایجاد یک ترکیب عقلانی و منطقی از پرسش و بحث می شود که بستگی به فرهنگ گروه کاری در آن مکان دارد. وجود تمام فعالیت ها و جذابیت ها، باعث رونق اقتصادی می گردد.
🌀 وقایع برنامه ریزی شده: اینگونه وقایع باید به صورت جذاب در طول سال به گونه ای انجام شوند که گروه های کاری را از مناطق دیگر و بر اساس یک برنامه منظم به آنجا بکشاند و بدین وسیله به ارائه فرصت هایی برای پیوند دادن جامعه با این فعالیت ها بپردازند و در ابتدا جاذبه را برای تماشاگرانی که احتمالا بعدا به عنوان شرکت کنندگان خواهند بود، فراهم نماید.
🌀طرح و فرم شهری: فرم شهر (ساختمان ها و مناظر) باید به گونه ای طراحی شوند که با هویت و زیبایی گروه خرده فرهنگ فعالیتی تناسب داشته باشد. لایه اول طراحی، تضمین این نکته است که به طور فعالانه و قابل مشاهده، برای حمایت از فعالیت ها، به همراه یک برنامه غنی در قلمروی عمومی حرکت می نماید. جنبه دیگر، تضمین دقیق زیبایی های ذاتی و اصلی فعالیت و خرده فرهنگ آن است که باید بر فرم، تسلط داشته باشد. مثلا یک جاذبه تفریحی در یک مکان رو باز، نیازمند فرم متفاوتی است تا موجب شود که گروه کاری در آن احساس راحتی نماید و در محلی نباشد که دارای جاذبه های پر زرق و برق، خودروهای سفارشی و غذاهای گران قیمت می باشد. این رویکرد طراحی شهری می تواند به شکل ساده تر، دقیق تر و ماهرانه تر ارائه شود و بستگی به این دارد که کدام یک مناسبتر هستند. نکته کلیدی این است که کاری کنیم که آن فعالیت جاذب، تا حدودی متفاوت با فضای اطرافش باشد زیرا به دلیل منحصر بفرد بودنش، جذاب و خاطره انگیز می شود و گروه کاری در آن واقعا احساس راحتی می نماید. سرانجام اینکه طراحی شهری باید موجب آسان سازی گردهمایی های مردم شود.
🔺خرده فرهنگ مبتنی بر فعالیت: اساس هر جاذبه ای، یک فعالیت و گروهی از مردم هستند که به طور مشتاقانه، علاقمندانه و قابل مشاهده، مشغول انجام آن فعالیت می باشند. هیچ جاذبه شهری بدون فعالیت یک گروه کاری به عنوان پایه و اساس آن نمی تواند به وجود آید. با اینکه بسیاری از افرادی که با آن گروه، ارتباط ندارند از جاذبه آن استفاده خواهند کرد، ولی انرژی اصلی آن باید از یک گروه کاری دارای خرده فرهنگ مبتنی بر فعالیت، ناشی شود. یک گروه دارای ارزش و هویت، کافی نیست زیرا فقط منجر به یک توصیف از زیبایی می شود، بدون اینکه هیچ گونه الگوی کاری خاص در مرکز آن وجود داشته باشد. جنبه های زیبایی شناختی از هویت یک گروه کاری، باید بصورتی که در ادامه گفته می شود، مورد شناسایی قرار گیرد ولی این فعالیت های یک گروه است که شادی و نشاط را نمایش می دهد. وقتی یک گروه کاری شناسایی می شود، در اینصورت جاذبه به وسیله ترکیب با پنج عنصر دیگر (در ادامه) که مستقیما اختصاص به حمایت و توصیف سبک زندگی، فعالیت ها، هویت و ارزش های مربوط به آن فعالیت دارند، به وجود می آید
🔻 خرده فروشی تخصصی: خرده فروشی مربوط به فعالیت، نیاز به ارائه شدن دارد. به عنوان مثال، برای جذابیت ورزشی، فروشگاه هایی که وسایل ورزشی را می فروشند، باید وجود داشته باشند و فروشگاه های مواد غذایی نیز برای جذابیت غذایی لازم هستند. خرده فروشی ها نیز باید تا آنجا که ممکن است، برای گروه کاری اصلی خوشایند باشند، به گونه ای که به ارائه کالاهای با کیفیت و مورد نیاز برای حمایت از آن فعالیت بپردازد (مثل غذاهای کمیاب برای جاذبه غذایی؛ لوازم کوهنوردی خاص برای یک جاذبه تفریحی در مکان باز و غیره). علاوه بر جاذبه اصلی خرده فروشی، خرده فروشی های دیگر مثل کافه ها، به حمایت از نیازهای روزانه مردمی می پردازند که به کار و تفریح در منطقه جذابی که فراهم شده است، مشغول می باشند.
🔺تولید و ساخت: فضای تولیدی و فعالیت هایی که مستقیما مربوط به ساخت یا تعمیر لوازمی که فروخته می شوند و یا در رابطه با آن هستند و دیگر کاربردهای مربوط به آن، یکی از مهمترین عناصر جاذبه است. تولید، یکی از جنبه های کلیدی “اصالت” است و موجب اطمینان افرادی می شود که در آن فعالیت ها مشغول هستند و لوازم مربوطه هر روز تولید و ارائه می شوند. این یک نکته کلیدی است که یک جاذبه را از یک مرکز خرید که در آن کالایی تولید نمی شود، متمایز می کند.
💠به طور ساده کارآفرین به شخص حقیقی یا حقوقی گفته می شود که توانایی تحمل ریسک اغلب مالی را دارد و می تواند یک ایده اولیه را به یک کسب و کار تبدیل کند.
همه ما می توانیم یک کارآفرین باشیم
چه کارمند، چه کشاورز و … در هر پست و مقامی که باشیم در انجام فعالیتهای خود می توانیم کارآفرین بوده و ایده های خود برای بهبود انجام کارها را به واقعیت تبدیل کنیم.
🔹یک کشاورز می تواند با راه اندازی روشهای جدید کاشت، آبیاری، نگهداری کمیت یا کیفیت محصولات خود را بالا ببرد
🔹یک کارمند می تواند برای انجام فعالیت های روزانه و البته در چهارچوب اختیارات خود روشهای جدیدی را اختیار کند تا انجام کارها برای خود و ارباب رجوع سریعتر و با کیفیت بالاتری صورت پذیرد
🔹یک مهندس یا شرکت می تواند با قبول هزینه های تولید آزمایشگاهی، نمونه ای از یک محصول را تولید کرده و در صورت مفید بودن آنرا تولید انبوه نماید و به جامعه خود خدمت کند
⚽️ یک مربی تیم فوتبال می تواند با اتخاذ روشهای مدیریتی و arrange یک تیم به موفقیت های بسیار دست پیدا کند
🔹همانطور که ملاحظه می کنید در تمام مثالهایی که آورده شد نوعی ریسک وجود دارد
این ریسک ممکن است باعث از بین رفتن محصول کشاورز شود یا باعث شود تا کارمند توبیخ یا اخراج شود و یا سرمایه گذاری آن مهندس یا شرکت به هدر رود و دست آخر آنکه آن مربی تیم ممکن است سمت یا اعتبار خود را از دست دهد.
🔹بنابراین به سادگی می توان این نتیجه را گرفت که
“کارآفرینی بدون ریسک امکان پذیر نمی باشد”
شاید از همین جمله بتوان فهمید که چرا در کشور ما در میان جوانان کارآفرینی جایگاهی ندارد و جوانان به دنبال استخدام شدن (کارمندی) هستند تا کارآفرینی
شركت فعالانه و هدفمند شهروندان در فرآيند شهرسازي، آن را به مثابه يك فرآيند (بولان، 1971) مطرح مي‌كند؛ كه با ارزشهاي جامعه سروكار دارد و بر مبناي آن هدفها، سياستها و اقدامها را تدوين مي‌نمايد. شهرسازي در اين فرايند يك "راهنماي اجتماعي" است؛ و درگير ايجاد زمينه‌هاي مساعد براي گزينش ميان گزينه هاي متفاوت مي‌باشد. و شهروندان به عنوان گروههاي مختلف ذينفع و ذي‌نفوذ در كنار او كار شهرسازي را انجام مي‌بخشند. در راستاي فرآيند اجتماعي، عمل شهرسازي بايد پيوند ميان حركت ابزاري و ارتباطي باشد؛ كه با آزادي و روشنگري و خودسازي شهروندان جهت مي‌يابد. در بعد روشنگري و آزادي عمل براي گزينشهاي گسترده است كه ، مفاهيمي چون «هدايت اجتماعي» جهت ايجاد زبان مشترك ميان شهرساز - شهروند، "آموزش اجتماعي" به منظور ايجاد ارتباط و "مباحثه متقابل" ميان شهرساز - شهروند و به خاطر جلب مشاركت گسترده مردم در تصميم گيري و ارزش گذاري در كار شهرسازي به صورت شوراي مردمي، نهادهاي مردمي و گروههاي كار مشترك شهرسازان، شهروندان مطرح مي‌گردد. در اين رهگذر ارتباط متقابل شهرسازان و شهروندان در چارچوب نظامهاي "هدايت اجتماعي" و "آموزش اجتماعي" به الگوي "رفت و برگشتي" يا "تبادلي" در شهرسازي منجر مي‌شود.
1- هدايت اجتماعي : تأكيد شهرسازي بر عمل متقابل ميان شهرسازان - شهروندان، مفهوم هنجاري "جامعه فعال" را به ميان مي‌آورد (اتزيوني، 1968). نقش و اهميت ارزش فوق، اولين ضرورت براي ايجاد نظام "هدايت اجتماعي" است. در فرايندي كه شهر فعال را مطرح مي‌كند، اتزويوني هدايت اجتماعي را عامل ايجاد تغيير اجتماعي مي‌داند. شهر فعال مسؤول خويشتن است. كنترل اجتماعي و ايجاد رضايت در جامعه مفهوم هدايت اجتماعي را مي‌سازد. نقش حساس شهرساز اين است كه بتواند اعمال كنترل اجتماعي و تأمين رضايت اجتماعي را از طريق نظام هدايت اجتماعي در جامعه انجام دهد. و اين امري ارزشي است كه نياز به دانش، آگاهي، هوشياري و قدرت سازماندهي شهرساز دارد. تعيين ارزشها يك اولويت ضروري براي ايجاد رضايت اجتماعي توسط نظام هدايت اجتماعي است.
2- آموزش اجتماعي : مفهوم آموزش اجتماعي، ساز و كاري براي گسترش ارتباط شهرسازان - گروههاي اجتماعي محسوب مي‌گردد (فريدمن؛ 1969). اين ارتباط داراي محدوديت است؛ زيرا شهرساز داراي دانش تخصصي است؛ اما شهروندان دانش تجربي را صاحب هستند. بدين ترتيب هدفها، درجه عمل و زبان آنها با يكديگر متفاوت است. در فرآيند آموزش اجتماعي ارتباط متقابل شهرساز - شهروند بايد در چارچوبي جاري گردد كه شهرساز دانسته و دانش علمي خود را به شهروندان، و شهروندان تجربه ها و بينشهاي عملي خود را به شهرساز منتقل نمايند. در پرتو اين تأثير دو سويه، آگاهي شهرساز از جزئيات اجتماعي و بينش مردم از راهها و هدفهاي متفاوت و متنوع براي تغيير اجتماعي افزايش خواهد يافت. آموزش اجتماعي بر روي فرايندي باز تأكيد دارد. بر اين اساس اطلاعات و آگاهي ميان شهرساز و شهروندان مبادله مي‌شود. شهروندان از يك طرف و شهرساز از طرف ديگر بر اثر اين اطلاعات از خود عكس العمل نشان مي‌دهند. نظر خود را اعلام مي‌كنند. اين عكس العملها در سيستم بازآموزش اجتماعي در بلند مدت به تعادل خواهد رسيد. در اين صورت است كه جامعه شهري از حالت منفعل به حالت فعال تبديل مي‌شود و شهروندان در تصميم گيري مشاركت مي‌نمايند.
3- شهرسازي تبادلي : برقراري ارتباط و تبادل نظر ميان شهرساز - شهروندان از طريق تفاهم متقابل. در اين فرآيند دو طرف رابطه نظر مي‌دهند؛ نظر مي‌گيرند و بدين سان بين آنها تفاهم متقابل و مشترك به وجود مي‌آيد. در شهرسازي تبادلي، موضوعهاي مورد نظر به بحث، مباحثه و مجادله گذاشته مي‌شود. اين مباحثه ميان شهرساز - شهروند - مسؤولان محلي صورت مي‌گيرد. از اين رو شهرسازي تبادلي نوعي شهرسازي از طريق "مباحثه" است (فريدمن، 1969).
برنامه ريزي به عنوان يكي از اجزاي مؤثر مديريت، ابزاري است كه مي‌تواند با ديدي نقادانه به وضعيت موجود، هدفهاي مطلوب را براي آينده تعريف نمايد؛ و با ارزيابي اقدامهاي گزينه‌اي جامعه را در راه حصول به آن هدفها موفق سازد. در محيط شهري عمل برنامه ريزي به صورت فرآيندي شهرسازي تبلور مي‌يابد. اگر هدف نهايي، ايجاد توسعه پايدار در شهر و سپس سازماندهي، هدايت كنترل ونظارت برتداوم اين پايداري است؛ فرآيند شهرسازي بايدبا پنج هدف اساسي به كار گرفته شود :
1- خردگرايي وكارايي: كه در توسعه پايدار شهري بايد سه عامل تشكيل دهنده پايايي توسعه شهري مدنظر قرار گيرد. عامل اقتصادي به صورت افزايش درآمد شهروندان از طريق رشد توليد اقتصادي و افزايش موقعيتهاي شغلي، عامل اجتماعي با تأمين رفاه اجتماعي و ارتقاي سطح زندگي شهروندان و عامل زيست محيطي با ايجاد يك محيط شهري پاك و سالم و عاري از آلودگيها جهت حفظ كيفيت زيست شهري. ادغام اين عاملها برآيند خردگرايانه اي از كارايي فعاليتهاي اقتصادي با توجه به ابعاد اجتماعي توسعه و حفظ محيط زيست شهري خواهد بود. خردگرايي وكارآيي به مفهوم تخصيص كارآي منابع (ديويدف وراينر، 1983) در چارچوب تصحيحهاي عقلايي (پارسونز، 1949 و مي‌يرسون و بن فيلد، 1955) و ارزيابي آگاهانه اقدامها و فعاليتها است (دان، 1971).
2- گسترش دامنه انتخاب مردم : شهرسازي بايد بتواند زمينه گسترده اي از گزينشها را فراهم كند؛ تا جامعه بتواند با آزادي و بينش كامل و آگاهانه مسير تغييرات آينده و هدفهاي توسعه را برگزيند (ديويدف وراينر، 1983).
3- هدايت بازار رقابت آزاد : تدوين الگويي هدایت گر براي ايجاد نظم در فعاليت هاي بازار رقابت ازاد در جامعه شهري با تعيين هدف و اتخاذ سياستهاي راهبردي وارشادي (ريچاردسون و گوردون، 1993 و بنرجي، 2001).
4- ارتقاي سطح آزادي مردم : شهرسازي با اعمال خواستهاي متفاوت گروه هاي مختلف شهروندان، ازادي موجود در جامعه را افزايش مي‌دهد و عوامل محدود كنندة فعاليت هاي مردم را از بين مي‌برد (ديويدف وراينر، 1983).
5- ايجاد توافق در مورد خواست عمومي : هنر شهرسازي در اين است كه بتواند تعامل و تعادلي ميان خواستهاي كليه گروههاي ذينفع شهروندان ايجاد نمايد (گنز، 1986).
عملگرهای گوگل اسکالر عملگرهای گوگل معمولی همراه راهنمای جامع مقایسه عملگرهای گوگل معمولی و گوگل اسکالر عملگرهای فعال گوگل (نسخه نهایی جامع) انواع موتور و سرویس های گوگل تمام ابزارهای Rich Widget عملگرهای گوگل معمولی عملگرهای Google Scholar با توضیحات فارسی و مثال کاربردی آموزش بررسی خطاهای ژئورفرنس کردن تصاویر رقومی طرح ریزی شهری ۱۴ رسالت یا ماموريت شهرداریها: راهکار سازمان ملل برای حل مشکلات حاشیه نشینی ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻃﺮﺡ تفصیلی شهر هوشمند به شهری گفته می‌شود که داری شش معیار اصلی زندگی هوشمند جدید از جمله: پلازا چیست؟ راهوند چیست؟ واژه های قوانین و مقررات ساخت و ساز تعاریف مربوط به ابنیه و ساختمان اصطلاحات کارگاهی مهندسین طراحی مبلمان شهری چند منظوره محصولات
