آشنایی با كره زمین

كره زمین سومین سیاره در منظومه شمسی است. سیاره ای كه ما بر روی ان تكامل یافته و تنها سیاره مناسب زندگی در منظومه شمسی می­باشد. در ادامه مطلب شما با ویژگیها و مشخصات مختلف کره زمین آشنا می شوید.

● اندازه

قطر كره زمین حدودا ۷۹۲۶ مایل (۱۲۷۵۶ كیلومتر) است. كره زمین پنجمین سیاره بزرگ در منظومه شمسی پس از مشتری ،زحل،اورانوس ونپتون می باشد.اراتوستن دانشمند یونان،(۲۷۶- ۱۹۴قبل از میلاد مسیح) اولین كسی بود كه محیط كره زمین را محاسبه كرد. اوسایه ظهر اواسط تابستان را،در چاههای عمیق سین كه (امروزه اسوان نامیده می شود و در كنار رود نیل در مصر قرار دارد) و اسكندریه را مقایسه كرد. و به درستی تصور كرد از انجا كه خورشید بسیار دور است پرتوهای ان تقریبا موازی هستند.و بادانستن فاصله دو محل ، محیط زمین را بالغ بر ۲۵۰۰۰۰ استادیا (واحد سنجش محیط زمین ) محاسبه كرد . به طور دقیق مقدار یك واحد سنجش محیط زمین ناشناخته است، بنابراین دقت او نا مطمئن و احتمالی اما بسیار نزدیك به حقیقت بود او همچنین انحراف محور كره زمین و فاصله آن از ماه و خورشید را با دقت اندازه گرفت.

● ماه

كره زمین یك قمر به نام ماه دارد. قطر كره ماه در حدود یك چهارم قطر كره زمین است. كره ماه ممكن است بخشی از كره زمین بوده باشد كه بر اثر برخورد جسمی بزرگ باكره زمین در میلیاردها سال پیش از آن جدا شده است .

● جرم ، چگالی وسرعت گریز

جرم كره زمین برابر ۹۸/۵ ضربدر ۱۰ به توان ۲۴ كیلو گرم است . كره زمین دارای چگالی متوسط ۵۵۲۰ كیلو گرم بر متر مكعب است (آب دارای چگالی ۱۰۲۷ كیلو گرم بر متر مكعب است ). پر چگال ترین سیاره منظومه شمسی كره زمین می باشد. یك جسم برای فرار از كشش گرانشی زمین باید به سرعت ۲۴۸۴۰ مایل در ساعت (برابر ۱۱۱۸۰ متر بر ثانیه ) برسد .

● طول مدت یك روز و سال بر روی كره زمین

یك روز بر روی كره زمین ۹۳/۲۳ ساعت طول میكشد . (این به این معنی است كه مددت ۹۳/۲۳ ساعت طول می كشد تا كره زمین یك بار به دور محور خودش بچرخد – این فرآیند یك روز نجومی نام دارد ). یك سال بر روی كره زمین به اندازه ۲۶/۳۶۵ روز بر روی این كره طول می كشد . ( این به این معنی است كه ۲۶/۳۶۵ روز طول می كشد تا كره زمین یك بار مدار خورشید را دور بزند ). حركت وضعی زمین به مرور زمان تا اندازه ای كند میشود یعنی تقریبا هر ده سال یك ثانیه كندتر خواهد شد.

● مدار زمین

كره زمین به طور میانگین مسافت ۹۳ میلیون مایل (برابر با ۱۴۹۶۰۰۰۰۰ كیلومتر ) را در مدار خودش به دور خورشید می پیماید . این فاصله بر حسب یك واحد نجومی (AU) تعریف می شود . در حدود روز دوم ژانویه هر سال زمین نزدیكترین فاصله را با خورشید (۴/۹۱ میلیون مایل برابربا ۱/۱۴۷ میلیون كیلومتر ) دارد . این هنگام نزدین یا حضیض نام دارد . در حدود دوم جولای هر سال زمین بیشترین فاصله را با خورشید (۸/۹۴ میلیون مایل برابر ۶/۱۵۲ میلیون كیلومتر ) دارد . این هنگام اوج یا دورین گاه نام دارد .

● خروج مركزی مداری

خروج از مركز مدار كره زمین برابر با ۰۱۷/۰ است . مدار كره زمین تقریبا دایره است .

● انحراف محور كره زمین و فصول

محور كره زمین از خط عمود بر مدار خورشید ، به اندازه ۴۵/۲۳ درجه انحراف یافته است . این انحراف باعث به وجود آمدن چهار فصل سال یعنی تابستان ، بهار ، زمستان و پائیز می شود . از آنجائی كه محور زمین دارای انحراف است، بخشهای مختلف كره زمین در زمانهای مختلف سال در جهت خورشید قرار می گیرند. این پدیده مقدار آفتاب در یافتن هر منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد.

● سرعت

سطح كره زمین در خط استوا به مقدار ۴۰۰۰۰ كیلومتر در شبانه روز حركت می كند. این به معنای سرعتی برابر ۱۰۴۰ مایل بر ساعت یا ۱۶۷۰ كیلومتر بر ساعت است . این سرعت از تقسیم محیط كره زمین در خط استوا (حدود ۲۴۹۰۰ مایل یا ۴۰۰۷۰ كیلومتر )بر تعداد ساعات شبانه روز (۲۴) محاسبه می شود .

از انجایی كه محیط زمین در قطبین به صفر نزدیك می شود ،هنگامی كه به سمت یكی از دو قطب حركت می كنید این سرعت تقریبا به صفر كاهش پیدا می كند. زمین با سرعتی در حدود ۳۰ كیلو متر بر ثانیه در مدار به دور محور خودش می چرخد. این سرعت توسط سرعت چرخش تقریبی زمین (۵/۰كیلو متر بر ثانیه) در نزدیكی خط استوا سنجیده می شود.

برای نشان دادن اثر گل خانه ، در اندازه جو در این تصویر مبالغه شده است. ضخامت جو كره زمین در حدود۳۰۰ مایل(۴۸۰كیلو متر ) است. اما بیشترین مقدار جو زمین در حدود ۱۰ مایل (۱۶ كیلو متر ) سطح زمین است.

● مقدار دما بر روی كره زمین

مقدار دما بر روی كره زمین ۱۳۶ تا ۱۲۷- درجه فارنهایت (برابربا ۵۸ تا ۸۸ – درجه سانتی گراد) در نوسان است. پائین ترین دمای ثبت شده در جولای ۱۹۸۳ در منطقه وستوك قطب جنوب است و بالا ترین دمادر سپتامبر ۱۹۲۲ در كشورلیبی در قاره افریقا به ثبت رسید. تاثیر گلخانه ای باعث محصور شدن گرما در جو می شود. جو اجازه ورود مقداری پرتوی مادون قرمز را به درون فضا می دهد كه كمی از انها به زمین انعكاس می یابند.

● جو زمین

جو زمین متشكل از لایه نازكی از گازها است كه كره زمین را احاطه كرده است. این گازها شامل ۷۸ % نیتروژن، ۲۱ % اكسیژن، ۹/۰%ارگون، ۰۳/۰%دی اكسیدكربن ومقدار كمی از گازهای دیگر است.

جو زمین به واسطه گاز زدایی سیاره ای به وجود امد، فرایندی كه در ان گازهایی مانند دی اكسیدكربن، بخاراب، دی اكسیدگوگرد و نیتروژن از درون زمین از طریق اتشفشانها ودیگر جریانات ازاد شدند. اشكال زندگی بر روی زمین از هنگام تكامل تركیب جو را تعدیل كرده اند.

كره زمین سومین سیاره از طرف خورشید درمنظومه شمسی است. وتنها سیاره قابل زیست منظومه شمسی می باشد. و یك ماه دارد. قطر زمین در حدود ۷۹۲۶ مایل (۱۲۷۵۶ كیلو متر) است. وپنجمین سیاره بزرگ منظومه شمسی پس از مشتری، زحل، اورانوس و نپتون است

همانطور که می دانید نقشه هایی مفید است که دارای مقیاس باشند . زیرا در این نقشه ها امکان محاسبه های فاصله های واقعی بر روی زمین و اندازه گیری از روی نقشه وجود خواهد داشت . بنابراین در هر نقشه باید مقیاس آن به طور واضح مشخص گردد .

مقیاس نقشه را می توان به سه صورت نشان داد :

1 – مقیاس توضیحی ( جمله ای ) : که در یک عبارت به صورت جمله بیان می شود . مثل عبارت " یک سانتیمتر برابر یک کیلومتر است .

2 – مقیاس خطی

3 – مقیاس کسری

به علت کاربرد بیشتر مقیاس کسری در کتب درسی با مثال هایی به توضیح بیشتر این مقیاس می پردازیم :

این روش از طریق بیان کردن ارتباط بین مقیاس نقشه و مقدار واقعی آن در روی زمین صورت می گیرد. این ارتباط به صورت یک کسر نشان داده می شود. اگر چه این مقیاس به نام مقیاس کسری معروف شده است اما معمولا به شکل یک نسبت نوشته می شود. برای مثال نمایش کسری  100000 : 1 به صورت نوشت. اگر طول و عرض نقشه در عدد 100000 ضرب شود اندازه های واقعی آن به دست می آید. در این  نقشه، یک سانتیمتر از نقشه برابر 100000سانتیمتر بر روی زمین یا 1000متر و یا یک کیلومتر است.

مثال 1 :

اگر 4 سانتی متر از نقشه ای ، 400 متر در روی زمین را نشان دهد ، نمایش کسری آن چقدر است؟

4 سانتی متر ، 400 متر را روی زمین نمایش می دهد . ( واحد های اندازه گیری باید همجنس شود . یعنی تغییر متر به سانتیمتر لازم است)

بنابراین 4 سانتی متر ، 40۰00 سانتی متر را نشان می دهد. و یک سانتی متر 10۰00 سانتی متر را نشان می دهد، پس نمایش کسری برابر 10۰00 : 1 خواهد بود.

مثال 2 :

اگر 50 سانتی متر بر روی نقشه 10 کیلومتر بر روی زمین را نشان دهد، نمایش کسری آن چقدر خواهد بود؟

50 سانتی متر 10 کیلومتر را نشان می دهد ( واحد ها باید یکی شود) .

50 سانتی متر نقشه 1000000 سانتی متر را روی زمین نمایش می دهد . یک سانتی متر نقشه ، 20000 سانتی متر روی زمین را نشان می دهد. پس نمایش کسری برابر 20000 : 1 خواهد بود.

مثال 3 :

 اگر مقیاس نقشه ای 1:50000 باشد ، یک فاصله 2 سانتی متری روی نقشه ، مقدار واقعی آن در روی زمین چند متر خواهد بود؟

در این مثال مقیاس نقشه داده شده است و فاصله روی نقشه نیز آورده شده پس باید فاصله حقیقی یا روی زمین را بدست آوریم.

یک سانتی متر روی نقشه برابر است با 50000 سانتی متر روی زمین پس 2 سانتی متر روی نقشه چقدر روی زمین است ؟ از طریق تناسب جواب به دست آمده می شود یعنی 2 در 50000 ضرب می شود  100000سانتی متر یا 1000 متر و یا 1 کیلومتر است .

مثال 4 :

در نقشه ای با مقیاس 1:25000 ، چند سانتی متر از نقشه معادل یک کیلومتر بر روی زمین خواهد بود؟

در این مثال 1 سانتی متر در روی نقشه برابر با 25000 سانتی متر بروی زمین است پس 1 کیلومتر روی زمین چند سانتی متر روی نقشه است . باید واحدها همجنس شود یعنی کیلومتر به سانتی متر تبدیل شود که یک کیلومتر برابر با 1000 متر و 100000 سانتی متر است( برای این کار 1کیلومتر را در 1000 ضرب می کنیم که متر به دست می آید و سپس در 100 ضرب می کنیم که به سانتی متر به دست می آید) 100000 سانتی متر را بر 25000 تقسیم می کنیم  جواب بدست آمده برابر است با 4 سانتی متر .

منبع : مهارتهای جغرافیایی (ترجمه و تالیف محمود معافی و حسن وحدانی تبار)

انواع مقیاس

مقياس 1:5000000

نقشه هايي كه با دقت 1:5،000،000 تهيه شده است پوششي در سطح ايران و گاهي خاورميانه را در بر مي گيرد.

مقياس 1:1000000
در اين مقياس كليه اطلاعات در پوششي که سطح كشور را در برمي گيرد، نمايش داده مي شود. بديهي است كه در اين مقياس اطلاعات با جزئيات کمتري نمايش داده خواهد شد.

مقياس 1:250000
در اين نوع نقشه اطلاعات جامعي از ويژگي هاي زمين شناسي و ساختاري يك منطقه ارائه مي گردد هر نقشه 1:250000 بين 1 درجه عرض و 5/1 درجه طول جغرافيايي قرار دارد كه وسعتي حدود 15000 كيلومتر مربع را پوشش مي دهد. سطح كشور با 121 برگ نقشه 1:250000 پوشيده مي شود كه در حال حاضرپوشش كاملي از نقشه هاي اين مقياس توسط سازمان زمين شناسي تهيه شده است البته منطقه زاگرس توسط شركت ملي نفت ايران تهيه گريده است. هر نقشه شامل يك گزارش توصيفي است كه بعضاً فارسي يا انگليسي تهيه شده است.

مقياس 1:100000
نقشه هاي زمين شناسي 1:100000 , به عنوان يك منبع اطلاعاتي پايه , در نواحي ويژه اي تهيه مي شود كه شرايط لازم براي تمركز و انباشت ذخاير معدني فلزي و غير فلزي فراهم بوده است. گاهي نيز اين نقشه ها در راستاي اهداف مهندسي و يا شناخت پديده هاي خطر آفرين طبيعي تهيه مي شوند تا در كاهش هزينه هاي مهندسي سازه ها و همچنين مخاطرات طبيعي مورد استفاده قرار گيرند. اينگونه نقشه ها داراي يك گزارش توصيفي هستند كه در كنار و پشت نقشه به چاپ مي رسند. استاندارد مطالعاتي هر نقشه زمين شناسي 1:100000 حدود 2500 كيلومتر مربع است كه به موازي معمول بين نيم درجه طول و عرض جغرافيايي قراردارند. با وجود اين در نواحي مرزي ممكن است رويه يك نقشه 1:100000 كمتر از مقدار استاندارد باشد. تمام ايران با حدود 659 برگ نقشه 1:100000 پوشيده مي شود. مناطقي كه كويري و بياباني هستند در مقياس 1:100000 اولويت مطالعاتي ندارند.

مقياس 1:50000
در اين مقياس نقشه هاي توپوگرافي کل کشور، توسط سازمان جغرافيايي نيروهاي مسلح براي کل کشور تهيه گرديده است. در اين مقياس، هر نقشه 1:50000 بين 15 دقيقه عرض 15 دقيقه طول جغرافيايي قرار دارد.

مقياس 1:25000
در اين نقشه ها , علاوه بر اطلاعات كلي زمين شناسي گسترش زون هاي كانه دار, دگرساني ها و ارتباط كاني سازي با زمين ساخت نشان داده مي شود. اين نقشه ها در مرحله اكتشافات پي جويي تهيه مي شوند و گستره اي به وسعت 20 تا 100 كيلومتر مربع را پوشش مي دهند. در تهيه اين نقشه ها از عكس هاي هوايي 1:25000 و نقشه هاي توپوگرافي 1:25000 استفاده مي شود و در صورت نداشتن عكس هوايي 1:25000 برداشت ها به كمك دوربين نقشه برداري صورت مي گيرد. اين نقشه ها در مرحله پي جويي و در محدوده هاي اميد بخش معدني به وسعت 20 تا 100 كيلومتر مربع تهيه مي شوند.

مقياس 1:5000
در اين نقشه‎ها افزون بر اطلاعات زمين‎شناسي بخش‎هاي مختلف مناطق كاني‎سازي، مشخصات سني و تركيبي سنگ دربرگيرنده و ارتباط كاني‎سازي با دگرساني و زمين‎ساخت مشخص مي‎گردد.نقشه‎هاي زمين‎شناسي - معدني 1:5000 به طور عموم در مرحلة اكتشاف عمومي (نيمه تفصيلي) تهيه مي‎شوند و گسترة زير پوشش آنها حدود چند تا حداكثر 20 كيلومترمربع مي‎باشد.در تهيه اين نقشه‎ها بيشتر از دوربين نقشه‎برداري استفاده مي‎شود ولي در صورت وجود عكس هوايي 1:5000 سرعت و دقّت برداشت‎ها افزايش مي‎يابد. استفاده از عكس‎هاي ماهواره‎اي نيز همچنان در تهية اين نقشه‎ها متداول مي‎باشد. اين نقشه‎ها در مرحلة اكتشافات عمومي (نيمه تفصيلي) و بر حسب ضرورت در گستره‎هاي چندكيلومترمربع تا حداكثــر 20 كيلومتر مربع در شبكـــه‎هاي 100×500 ، 000 × 200 و يا 50× 100 تهيه مي‎شوند.

مقياس 1:1000
اين نقشه‎ها در مرحلة اكتشافات تفصيلي و بر حسب نياز در گستره‎هاي چند هكتار تا چند كيلومتر مربع (زون كاني‎سازي) تهيه مي‎شوند تراكم نمونه‎گيري 000 عدد در هر هكتار است.

مقياس 1:500
اين‎گونه نقشه‎ها بيشتر در مرحلة اكتشاف تفصيلي و در محدوده‎هاي معدني به وسعت چند هكتار تا چند كيلومترمربع، با استفاده از نقشه‎هاي توپوگرافي با مقياس مشابه، تهيه مي‎شوند. اين نقشه‎ها علاوه بر نمايش داده‎هاي زمين‎شناسي دقيق ، همچنان نشانگر مناطق دگر‎سان و كانه‎دار‎اند. راهنما و گزارش اين گونه نقشه‎ها بيانگر روشني از پيوند كاني‎زايي، ماگمازايي و دگرگوني است. نوع و زمان كاني‎زايي از جمله داده‎هايي است كه از نقشه‎هاي معدني1:500 مي‎توان برداشت كرد. اين نقشه‎ها در مرحلة اكتشافات تفصيلي و بر حسب نياز در گستره‎هاي چند هكتار تا چند كيلومتر مربع (زون كاني‎سازي) تهيه مي‎شوند تراكم نمونه‎گيري 000 عدد در هر هكتار است.

• باغ ارم -فارس -شیراز
• آبشار مارگون - فارس
• قلعه آوارسین
• آبشارهای اطراف رامسر
• نارنجستان قوام - شیراز
• قلعه رود خان - فومن
• قلعه فلک الافلاک * خرم آباد *
• نقش رستم * مرودشت*
• ***  غار کتله خور  ***   واقع در استان زنجان ***
• آرامگاه شیخ زاهد گیلانی * لاهیجان *
•    باغ فردوس
• قلعه توت ایلام
• **‌قلعه چالشتر * چهار محال و بختیاری**
• * روستای کندوان *
• کاخ تچر * واقع در جنوب غربی کاخ آپادانا در تخت جمشید *
• غار یخ مراد
• گنبد جبلیه * کرمان *
• برج طغرل * ری *
• کلیسای سنت استپانوس * آذربایجان شرقی*
• صدور روادید در فرودگاه مهر آباد:
• قلعه رود خان * فومن *
• مقبره استر و مردخای
• آرامگاه شاه چراغ
• قلعه قم چقای
• ارگ راین * راین *
• گنبد علویان * همدان*
• قلعه پرتغالیهای جزیره هرمز
• غار نول * یاسوج *
• قلعه نصوری
• قلعه هلندی ها * جزیره خارک *
• جاذبه های لنگرود
• باغ جهان نما * شیراز
• *‌ قلعه مرنجاب *
• * تورنگ تپه ی گرگان*
• *قلعه دزک (Dezak) *  چهارمحال و بختیاری *
• *****‌  غار نیاسر کاشان
• پل آجی چای  * تبریز *
• *** دیدنیهای باستانی شهر ایلام ***
• آرامگاه شاه شجاع * شیراز
• دیدنیهای تایلند
• عمارت ملک و پارک ساحلی آب شیرین کن *‌بوشهر *
• کاخ عالی قاپو *  اصفهان *
• بنای گور دختر * تنگ ارم * برازجان * استان بوشهر
• نارین قلعه (نارنج قلعه ) میبد  *یزد
• غار پرو * کرمانشاه *
• * کاخ سروستان*  سروستان ـ استان فارس
• تالار تیموری * اصفهان
• آتشکده آذر گشنسب (تخت سلیمان ) * تکاب
• باغ شازده * ماهان * کرمان
• قلعهٔ جونقان *جونقان * شهرکرد
• *غارهای دیدنی و تاریخی رامسر *
• *نقش برجسته های طاق بستان *
• * تپه های باستانی یاسوج *
• نقش برجسته و کتیبه های بیستون * کرمانشاه *
• جاذبه های دیدنی دنیا با وبلاگ جهانگردی
• مجموعه گنجعلیخان * کرمان*
• * کتیبه های گنج نامه * همدان *
• ستونهای سنگی  خورهه * محلات * استان مرکزی*
• آژانس هواپیمایی بین الملل* تهران *
• نگاهی به استان گلستان *
• نگاهی به شهرستان گنبد کاووس *
• * تپه های سیلک * کاشان *
• * قلعه های استان ایلام *
• * قلعه قشم  و  غارهای خربس *  جزیره قشم *
• میل گنبد قابوس * شهر گنبد کاووس * استان گلستان*
• مشتاقیه ( سه گنبد )
• مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی * استان اردبیل
• معرفی آثار  باستانی* استان اردبیل*
• *‌ قلعه الموت *  قزوین *
• شهرستان خرم آباد * استان لرستان *
• *لیست جاذبه های گردشگری استان گلستان *
• تصاویر آرامگاه خواجوی کرمانی و باغ جهان نما * شیراز *
• *   غار  باستانی  کرفتو     *   دیواندره  *
• میدان امام ( میدان نقش جهان )* اصفهان *
• کلیسا و موزه  وانک * اصفهان = نصف جهان *
• * غارهای  استان کرمان * متاسفانه تصویر این غارها را ندارم !
• * قلعه خورموج * خورموج * استان بوشهر *
• گنبد علویان * همدان
• * جاذبه های گردشگری  بین المللی  *
• گنبد سلطانیه * شهر سلطانیه * استان زنجان*
• *.* آتشکده های ایلام *.*
• باغ دولت آباد  ***  یزد
• * زیگورات چغازنبیل  *** استان خوزستان *
• * سرای مشیر * شیراز *
• * تخت جمشید * استان فارس *
• * غار مرخر * واقع در کرمانشاه *
• * مجسمه هرکول *  کرمانشاه *
• ***اطلاعات کامل گردشگری  شهرستان زنجان ***
• ***‌برج قربان *** واقع در استان همدان ***
• *‌ مسجد میر چقماق ( مسجد جامع نو ) ـ یزد *
• کاخ سروستان * استان فارس *
• *** بندر سیراف ***
• جاذبه های گردشگری استان بوشهر
• * ارگ کریمخانی * شیراز *
• شهر زیرزمینی نوش آباد
• * قره کلیسا *
• قلعه ضحاک

روند گرمایش زمین طی 131 سال

 این پست رو بعد از اینکه وب سایت آقای دکتر حسنی مهمویی رو دیدم و به مطالب تغییر اقلیم که توسط ایشان نگاشته شده است علاقه مند شدم  گذاشتم.

محیط زیست > گرمایش جهانی- همشهری آنلاین: سازمان فضایی آمریکا اقدام به انتشار ویدئویی از افزایش گرمای زمین از سال 1880 کرده است

1. این ویدئو با استفاده از اطلاعات دمای هوا در ناسا ساخته شده تا بررسی تصویری روی گرمایش زمین داشته باش

   این ویدئو با استفاده از اطلاعات دمای هوا در ناسا ساخته شده تا بررسی تصویری روی گرمایش زمین داشته باشد، این تصویر گرمای ثبت شده هوا در سال 1880 را نشان می‌دهد و نشان می‌دهد که در آن زمان چقدر دمای هوای جهانی کم بوده است

   

2. تاسال 1915، دمای هوا در بخشی از نقاط دنیا گرم شد

   تاسال 1915، دمای هوا در بخشی از نقاط دنیا گرم شد

   

3. در سال 1926، قسمت اعظم نیم کره شمالی گرمتر به نظر می رسد

   در سال 1926، قسمت اعظم نیم کره شمالی گرم‌تر به نظر می‌رسد

   

4. در سال 1963، گرما به نیم کرده جنوبی نیز رسیده است

   در سال 1963، گرما به نیم کرده جنوبی نیز رسیده است

   

5. تا اواسط دهه 90 ، دمای هوا به نحو قابل توجهی در سراسر جهان افزایش یافته است

   تا اواسط دهه 90 ، دمای هوا به نحو قابل توجهی در سراسر جهان افزایش یافته است

   

6. این ویدئو با آخرین اطلاعات در سال 2011 خاتمه می یابد

   این ویدئو با آخرین اطلاعات در سال 2011 خاتمه می‌یابد

   

به گزارش خبرگزاری مهر، ویدئوی منتشر شده توسط ناسا که این تصاویر از آن گرفته شده نشان دهنده تغییرات گرمای زمین از سال 1880 تا سال 2011 طی 26 ثانیه است.

این ویدئو نشان می‌دهد که درحالی که انتشار گازهای گلخانه‌ای از تولید انرژی، خودروها و صنایع افزایش یافته است، دمای زمین نیز افزایش یافته است به طوری که این دما در دهه 1970 بسیار شدید شده است.

موسسه مطالعات فضایی گودارد ناسا در نیویورک که گرمای سطح کره زمین را به طور مرتب مورد نظارت قرار دارد، این ویدئو را ساخته تا نشان دهد که چگونه زمین ظرف چند دهه آینده گرمای بیشتر از آنچه که امروز وجود دارد را تجربه می‌کند.

جیمز هنسن مدیر این موسسه اظهار داشت: ما می‌دانیم که سیاره زمین بیش از آنکه انرژی آزاد کند، انرژی جذب می‌کند. از این رو ما شاهد افزایش این دما در آینده خواهیم بود.

وی افزود: حتی با تأثیرات سرمایشی" لانینا" و کاهش فعالیت‌های خورشیدی طی چند سال گذشته، سال 2011 یکی از گرم‌ترین سال‌های ثبت شده میان 10 سال بوده است.

لانینا وضعیتی است که در قسمت مرکزی و شرقی استوایی اقیانوس آرام، آب سردتر از حالت طبیعی می‌شود. لانینا در هر سه تا هفت سال اتفاق می‌افتد و درجه حرارت آب دریا سرد می‌شود. این پدیده حاصل تغییر اختلاف فشار منطقه است و اجازه می‌دهد سطح آب‌های اقیانوس در قسمت شرقی سردتر از حالت معمول شود و در قسمت‌های حاره غربی گرم‌تر از حالت عادی گسترش یابد.

تفاوت میان سال 2011 و سال 2010 به عنوان گرم‌ترین سال در آمار ثبت شده 0.12 درجه سانتی‌گراد بوده است.

نخستین 11 سال قرن بیست و یکم در مقایسه با اواخر قرن بیستم دمای به شدت بالاتری داشته است.

میانگین دمای جهانی در سال 2011 ، 0.51 درجه سانتیگراد گر‌متر از اواسط قرن بیستم بوده است.

در این تصاویر از سال 1880 تا 2011 رنگ‌های قرمز نشان دهنده دمای بیشتر از حد متوسط در طول دوره 1951-1980 است، درحالی که رنگ آبی نشان دهنده گرمای کمتر از حد معمول است

+ نوشته شده در یکشنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۱ ساعت 10:27 PM توسط  | 2 نظر

جواهر کارائیب

:
آب‌های کم‌عمق کرانه‌های کوبا را در این تصویر گرفته شده از ماهواره انویست در سال 2011 فرا گرفته‌اند.

پژوهشگران برای ایجاد این تصویر بدون ابر از این جزیره دریای کارائیب، سه شات عکس را به هم چسبانده‌اند.

مجمع‌الجزایر فلوریدا کیز به صورت نواری روشن در شمال غرب کوبا دیده می‌شود، و نوک جنوب شرقی جزیره کوبا بوسیله رشته کوه‌های سیرا مائسترا تاریک شده است.

+ نوشته شده در چهارشنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۱ ساعت 10:52 PM توسط  | 3 نظر

شناسایی با کلوت؛ بزرگترین شهر کلوخی دنیا - کرمان

سفر > دیدنی‌ها- محمد ملاحسینی:
کلوت بزرگترین شهر کلوخی دنیا، در کویر لوت و در فاصله 40 کیلومتری شمال شرقی شهداد قرار دارد و بزرگترین عوارض طبیعی و کلوخی دنیا و نیز منحصر به فردترین عارضه کویر است و از دور به شهری بزرگ می ماند با ساختمان‌های کوتاه و بلند

کلوت

بزرگترین شهر کلوخی دنیا - کویر لوت

این ابر شهر کلوخی دنیا، 80 کیلومتر عرض و 145 کیلومتر طول دارد. بیش از 11 هزار کیلومترمربع مساحتش است و در دل کویر لوت قرار دارد.

شاید تاکنون نام بزرگترین شهر کلوخی دنیا را نشنیده باشید. شهری در بیابان لوت که پایتخت کویر لوت نام دارد ؛ شاهکاری است از باد، خاک و آب.

کلوت‌های ایران بزرگترین عارضه دنیا هستند و در آنجا هیچ گیاهی نمی‌روید و اساساً هیچ موجود زنده ای وجود ندارد. در شهر کلوت‌ها حتی باکتری‌ها حق حیات ندارند. آنجا شهری پر از ساختمان‌های کوتاه و بلند است. کلوت‌ها در اثر فرسایش آبی و بادی طی هزاران سال شکل گرفته اند.

دراین شهر کسی زندگی نمی‌کند و هر چه هست سراسر سکوت و آرامش است. کلوت ساختاری است از حرکت باد در دل نرم خاک کویر که در طول سالیان سال شکل گرفته است.

نم باران اگر بر تن خشک کویر ببارد، خاک های تل شده گرد سنگی را بر هم استوار کرده و سازه ای را به وجود آورده که گویی بنایی خشتی از تمدنی متعلق به ما قبل تاریخ است.

کلوتها سرزمینی سوزان و عاری از هرگونه حیات و با گرمایی در حدود 70 در جه سانتیگراد بالای سفر هستند. در این مکان‌ها به علت گرمای شدید باکتری‌ها نمی توانند زندگی کنند.

مجموعه کلوتها از 43 کیلومتری شهرستان شهداد در استان کرمان آغاز می شوند و در دل کویر امتداد می یابند و به دلیل دمای بالای کویر هیچ موجود زنده ای در اطراف کلوت‌ها وجود ندارد و حیاط نباتی و حیوانی در این قسمت از کره خاکی محو می شود.

کلوت‌ها که رقص باد در کویر آنان را به وجود آورده در دنیا بی نظیر هستند و شهرتی جهانی دارند و شاید از معدود سازه‌های بی نظیر طبیعت باشند که انسان در ساخت آنها هیچ تاثیری نداشته و به دلیل وجود فرسایش دائمی همچنان در حال تغییر و تحول هستند.

گودترین نقطه ایران با ۵۶ متر ارتفاع از سطح دریا در این کلوتها قرار دارد. کلوتهای شهداد یک عارضه طبیعی، بکر، زیبا و دیدنی می‌باشند که در اثر عوامل فرسایش طی سالیان دراز شکل گرفته و یک شهر افسانه ای را در دل دشت لوت بنا کرده که با گذر از دل این شهر کلوخی به رغم زیبایی‌های بکر طبیعی، وحشتی زیبا را در نگاه و دل هر رهگذری به تصویر می‌کشد.

در داخل این کلوتها و در فاصله ۲۰ کیلومتری آن منطقه ای عجیب تر به نام گندم بریان وجود دارد که طول این منطقه ۴۸ و عرض آن ۱۰ کیلومتر و مساحت تقریبی آن ۴۸۰ کیلومتر مربع می باشد. سطح این منطقه از گدازه‌های آتشفشانی سیاه رنگ پوشانده شده و رنگ تیره آن حرارت تابش خورشید را بیش از حد معمول جذب می کند.

پروفسور پرویز کردوانی بیابان شناس معروف و استاد دانشگاه‌های تهران اعتقاد دارد کویر شهداد زیباترین کویر دنیا است .وی این نقطه از کویر را که دمای آن در تابستان به 100 درجه سانتیگراد می رسد به عنوان گرم ترین نقطه کره زمین اعلام کرده است.

وی معتقد است بیابان دشت لوت شهداد عجایب و شگفتی‌هایی دارد که مردم ایران آنها را نشناخته‌اند و در هیچ جای دنیا چنین کلوت‌های زیبایی وجود ندارد.

+ نوشته شده در دوشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۱ ساعت 2:23 PM توسط  | 2 نظر

مشاهده تمام زلزله‌های دنیا با یک کلیک؛ نقشه‌ 203 هزار زلزله در 144 سال

محیط زیست > فجایع  - همشهری آنلاین:
برای یافتن امن‌ترین نقطه بر روی زمین بد نیست نگاهی به این نقشه بیاندازید،‌زیرا می‌توانید بر روی آن هر نقطه‌ای از زمین که طی 114 سال گذشته در آن زلزله رخ داده است را بیابید.

در این نقشه هر نقطه‌ای از زمین که از سال 1898 تا به امروز در آن زمین‌لرزهرخ داده نمایش داده شده است. بر اساس این نقشه حاشیه اقیانوس آرام خطرناک‌ترین بخش از کره زمین است. این نقشه به طور کلی از 203 هزار و 186 درسرتاسر جهان تشکیل شده که هر یک نشان‌دهنده منطقه وقوع زمین لرزه هستند.

این نقشه که مملو از نقطه‌های درخشان و نئونی است،‌ در واقع پروژه جنبی مهندس نقشه‌کشی به نام جان نلسون بوده‌است که حین ساخت نرم‌افزاری به نام IDV Solutions که برای مصور سازی اطلاعات به کار گرفته می‌شود ساخته شده است.

نلسون برای آزمودن نرم‌افزارش اطلاعات مربوط به تمامی زمین‌لرزه‌هایی که از سال 1898 تا به امروز بر روی زمین رخ داده‌اند را بر اساس شدت زمین لرزه‌ها دسته‌بندی کرد و آنها را بر روی نقشه توزیع کرد.

در میان زمین‌لرزه‌هایی که بر روی نقشه مشخص شده‌اند،‌زمین لرزه بزرگ سان‌فرانسیسکو که جان سه هزار انسان را گرفت و همچنین زمین لرزه کرایس‌چرچ نیوزیلند که 185 کشته به جا گذاشت نیز وجود دارند.

وی در کنار این نقشه،‌نقشه‌ای از مسیر گردباد‌های 6 دهه گذشته آمریکا بر اساس مقیاس فوجیتا که توفان‌ها و گردبادها را بر اساس میزان آسیب‌های وارد شده به ساختمان‌ها می‌سنجد، ارائه کرده است. در این نقشه از اطلاعات دولت آمریکا درباره گردبادهای رخ داده در این کشور از سال 1950 تا 2011 استفاده شده‌است.

وی قصد دارد این نقشه را به گونه‌ای تعاملی سازد که کاربران بتوانند اطلاعات را بر اساس شدت وقوع پدیده،‌ سال وقوع،‌ موقعیت،‌ فصل و دیگر موارد فیلتر‌سازی کنند.

+ نوشته شده در پنجشنبه ۲۲ تیر ۱۳۹۱ ساعت 11:4 PM توسط  | نظر بدهيد

نقش‌هایی بدیع و زیبا از جشنواره شگفت‌انگیز شترها

سفر > دیدنی‌ها  - همشهری آنلاین - هلن صدیق بنای: 
شترهای کویرنورد در رقابتی تنگاتنگ با یکدیگر وارد دنیای هنر مدل مو شدند...

در سراسر کشورهای چون هند، پاکستان و همچنین کشورهای خاورمیانه، "شتر" به عنوانموجودی  بومی وصحرایی، شناخته شده است. شتر یک حیوان بیابان گرد، با توانی بسیار بالا است.

شتر نقشی باور نکردنی در فرهنگ، اقتصاد، خوراک و سرگرمی مردم این سرزمین‌ها دارد. این موجود؛ پر کار، پر تحمل (استفاده برای باربری، مسافربری با حداقل آب و علوفه) و پر فایده (استفاده از شیر، گوشت و پوست و...) استو  همیشه همراه و یار انسان‌های بومی منطقه در بیابان‌های داغ و بی آب و علف بوده و هست. شتر در جنگ‌ها، مسابقات، تفریحات و حتی بقای زندگی آن‌ها نقشی اساسی ایفا کرده است.

شتر با توان ذاتی  و مکانیزم بدنی خدا دادی، می‌تواند در گرم‌ترین آب و هوا، و محیط ‌هایی چون کویر، به مدت طولانی (حدود 14 روز بدون آب و غذا)  به فعالیت‌های باربری، مسافربری و سایر کارهای مورد نیاز انسان بومی  بپردازد و در چنین شرایطی  زنده بماند و  زندگی بخشد.

نقش‌ها بسیار ظریف و زیبا هستند...با این وجود آرزو می‌کنم این حیوان اذیت نشده باشد.

در میدان جشنواره

این موجود، سر سخت با وجود تمام خدماتی که به انسان می‌دهد، این بار با کاربرد و بهره‌ای دیگر از صحرای بایکانر در راجستان - هندوستان و صحرای گلستان در پاکستان و صحرای پیجینت در ابوظبی سر در آورده است.

 روز جهانی شتر، بیست و دوم ماه  ژوئن که یکی از گرم‌ترین و بلند ترین روزهای سال است، انتخاب شده و هرساله جشن گرفته می‌شود.

این جشنواره؛ هنر شگفت‌انگیز هنرمندان گمنام این سرزمین‌ها را در طراحی، نقش پردازی و کوتاه کردن مو‌های بدن شتر‌ها به نمایش می‌گذارد که گفته می‌شود حدود سه سال به طول می‌انجامد. دوسال برای بلند شدن موها  و یک سال برای آرایش و نقش زدن بر آن‌ها بر اساس الگو‌های سنتی و...

نقش‌های مختلف ساده و زیبا بر روی گردن و کوهان این شتر

شتر با نقش سیمرغ به همراه ساربانش

طرح‌ها و نقش‌ها در این جشنواره به مسابقه گذاشته می‌شود وبهترین و زیباترین نقش  جایزه دارد.

 می‌گویند؛ جشنواره شتر یکی از زیباترین و تماشایی‌ترین جشنواره‌ها است. این جشنواره سابقه چندان طولانی ندارد و برای راه‌اندازی چنین مراسمی نیاز به صرف زمان زیاد، تلاش سخت و ساربانان بسیار است تا شتر‌ها را برای چنین مراسمی آماده کنند.

هنر طراحی و مدل کوتاه کردن موی شتر با الگو‌های ییچیده، ظریف و خوش نقش، واقعا زیبا و بی‌نظیر است. این هنر در حال حاضر جزئی از فرهنگ گله داری در این کشورها شده است.

تصاویر موجود بخشی از این زیبایی‌ها را به نمایش می‌گذارند. این تصاویر توسط اوزاکب یاسو به کادر در آمده‌اند

جغرافیا

از روزی که انسان به زمین قدم نهاده است به محیطی وارد شده اشت که موضوع اصلی علم جغرافیاست.

تأثیر گرمای جهانی بر زنجیره غذایی قطب جنوب

محیط زیست > گرمایش جهانی- گروهی از کارشناسان محیط‌زیست‌ که مطالعات دامنه‌داری روی پدیده گرمای جهانی صورت داده‌اند می‌گویند این پدیده به‌شدت بر زنجیره غذایی جانوران ساکن قطب جنوب تأثیر‌گذار است.

به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی مونگابی، نتایج این مطالعه که در نشریه «پلاس وان» منتشر شده نشان می‌دهد که گرمای جهانی سبب کاهش جدی جمعیت نوعی از سخت‌پوستان شبه‌‌میگو موسوم به کریل‌های جنوبگان می‌شود. کریل‌های جنوبگان در واقع به‌گونه‌ای از کریل‌ها با نام علمی Euphausia superba اطلاق می‌شود. این جانور از خانواده سخت‌پوستان به شمار می‌رود و در زنجیره غذایی قطب جنوب قرار دارد. کارشناسان محیط‌زیست پیش‌بینی می‌کنند که کریل‌ها به‌زودی 20درصد از وسعت زیستگاه خود یعنی چیزی معادل 1/2 میلیون کیلومترمربع را از دست خواهند داد.

سیمئن هیل، سرپرست اصلی این گروه مطالعاتی دراین‌باره گفت: کریل‌های جنوبگان، یکی از مهم‌ترین منابع غذایی برای بسیاری از جانوران ساکن اقیانوس منجمد جنوبی هستند و بسیاری از شکارچیان آبزی به‌طور مستقیم برای ادامه حیات به این جانور وابسته‌اند. به‌عنوان مثال کریل‌های جنوبگان 85درصد از حجم رژیم غذایی فوک‌های خزدار و 76درصد از رژیم غذایی مرغابی دریایی سرخاکستری را در فصل جفت‌گیری تشکیل می‌دهد.

+ نوشته شده در جمعه ۱۸ بهمن ۱۳۹۲ ساعت 11:36 PM توسط  | نظر بدهيد

یخچالی در آینه

محیط زیست > منابع‌طبیعی- همشهری آنلاین:
این یخچال بسیار قدیمی به نام "یخچال شلدون" از به درون خلیج "رایدر" در ساحل جنوب شرقی جزیره آلدلاید در قاره جنوبگان جریان می‌یابد.

آب‌های آرام و آینه‌گون این خلیج این یخچال عظیم را بازتاب می‌دهد و این تصویر فوق‌العاده را ایجاد می‌کند.

این یخچال در سال 1977 به نام "ارنست بی شلدون، پژوهشگر هواشناسی  در "بررسی جنوبگان بریتانیا"، نامیده شد. پیش از آن، آن را "یخچال کرامبلس" می‌نامیدند

+ نوشته شده در جمعه ۱۸ بهمن ۱۳۹۲ ساعت 11:33 PM توسط  | نظر بدهيد

سردترین جای زمین کجاست؟

آب و هوا > جهان- همشهری آنلاین:
آنتراکتیکا (جنوبگان) باری دیگر به عنوان سرد‌ترین نقطه زمین انتخاب شد و درجه حرارت ۱۳۵.۸ فارنهایتی این منطقه برای سیاره زمین رکورد سرمای جدیدی به شمار می‌رود.

براساس گزارش NBC، دانشمندان می‌گویند سرمای 135.8 درجه فارنهایت یا 93.2 درجه سلسیوس زیر سفر به حدی شدید است که حتی به سختی می‌تواند در آن هوا تنفس کرد.

بازبینی تصاویر ماهواره‌ای ناسا نشان داد که زمین رکوردی جدید را در سردترین درجه حرارت به ثبت رسانده‌است. این رکورد جدید در آگوست 2010 و با منفی 135.8 درجه فارنهایت به ثبت رسید اما در 31 جولای سال جاری درجه هوا به این رکورد نزدیک شده و به 135.3 درجه فارنهایت رسید.

رکورد سابق که در سال 1983 و در ایستگاه وستوک روسها در آنتراکتیکا به ثبت رسیده‌بود 128.6 درجه فارنهایت زیر صفر بوده است. به گفته دانشمندان رکورد جدید 50 درجه سردتر از تمامی رکورد‌هایی است که تاکنون در آلاسکا،‌سیبری و حتی داکوتای شمالی به ثبت رسیده‌است.

با این‌همه این رکورد جدید در کتاب رکورد‌های گینش به ثبت نخواهد رسید زیرا این درجه‌های حرارت توسط ماهواره‌ها اندازه‌گیری شده‌اند نا به استفاده از حرارت‌سنج‌های زمینی. به گفته دانشمندان در چنین درجه حرارتی انسان تنها سه دقیقه می‌تواند دوام بیاورد. محققانی که در این منطقه به مطالعه مشغولند نیز عموما با استفاده از لوله‌های مخصوص تنفسی تنفس می‌کنند.

+ نوشته شده در جمعه ۱۸ بهمن ۱۳۹۲ ساعت 11:32 PM توسط  | نظر بدهيد

هنرنمایی دودی اتنا؛ فعالترین آتشفشان اروپا

محیط زیست > زیست‌بوم- همشهری آنلاین:
آتشفشان همیشه خشمگین اتنا حلقه دودهای هنرمندانه ای را به میان آسمان آبی سیسیل می دمد.

براساس گزارش میل آنلاین، این آتشفشان در 11 نوامبر سال جاری آغاز به فوران کرد و از آن زمان به بعد چندین انفجار در آن رخ داده است، علاوه بر آن چندین حلقه دود نیز بارها و بارها از دهانه آن خارج شده است.

دانشمندان کاملا اطمینان ندارند که آتشفشان بتواند چنین حلقه دودهای کاملی را از دهانه خود خارج کند اما عده ای بر این باورند جریانهای مدور باد می تواند به ایجاد چنین حلقه هایی کمک کند.

وسعت برخی از این حلقه های دود به صدها فوت می رسد. تام فایفر آتشفشان شناس آلمانی می گوید دهها حلقه دود توسط جریانهای شدید باد به سوی شرق دمیده شده اند. وی بر این باور است دلیل ایجاد حلقه های دود سیگار مانند در دهانه اتنا، فورانهای شدیدی است که ساختار وزش باد را به ساختاری حلقوی تغییر داده و همین موضوع به ایجاد حلقه هایی از دود در دهانه اتنا کمک کرده است.

این اولین باری نیست که اتنا با ساخت حلقه دودهایی زیبا توجه همه را به خود جلب کرده است بلکه از دهه 1970 تا به حال، این رفتار آتشفشان اتنا توجه بسیاری به خصوص عکاسان را به خود جلب کرده است.آتشفشان اتنا مرتفع ترین و فعال ترین آتشفشان در اروپا است که در مرز جغرافیایی میان صفحه اروپا و آفریقا واقع شده است.

+ نوشته شده در یکشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۲ ساعت 11:56 PM توسط  | يک نظر

۳ تن زباله، میراث گردشگران برای ۵۴ غار

محیط زیست > آلودگی- همشهری آنلاین:
غارهای کشور در روز غار پاک همچون سال‌های گذشته میزبان صدها غارنوردی بودند که برای خارج کردن زباله‌ها گرد هم آمده‌ بودند. در این روز، پاکسازی ۵۴ غار انجام و در نهایت ۳ تن زباله از غارها خارج شد.

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی - گردشگری، "جواد نظام دوست" رئیس انجمن غارنوردان ایران گفت: "به همت انجمن غارنوردان ایران و برخی سازمان‌های ذیربط همچون سازمان محیط زیست توانستیم به مناسبت روز غار پاک، 54 غار را پاکسازی کنیم که در نهایت شاهد خروج 3 تن زباله از این غارها بودیم.

از غار سراب همدان 700 کیلو زباله و از غار پراو نیز حدود 600 کیلو زباله خارج شد که از این دو غار می‌توان به عنوان غارهایی نام برد که بیش‌ترین زباله از آن‌ها خارج شده ‌است.

به گزارش CHN، هر چند به دلیل سختی کار در غار پراو، خارج کردن زباله‌های نیم قرنی این غار به دور دوم کشیده شد اما به گفته رییس انجمن غارنوردان ایران، از آنجایی که ورود و خروج و صعود به غار پراو و چاه‌های متعدد آن بسیار دشوار است، دور دوم خروج زباله از این غار موفقیت‌آمیز نبود و غارنوردان موفق شدند که زباله‌ها را از ته چاه 26 به چاه 19 بیاورند. این زباله‌ها در گونی بسته‌بندی شده‌اند."

او آغاز فصل بارش باران را یکی از دلایل این امر عنوان کرد و یادآور شد: "باید پاکسازی غار پراو در فصل کم بارش انجام شود. با توجه به آن که کار آغاز شده‌ است و غارنوردان علاقه‌مندی خود را اعلام کرده‌اند امید است در سال آینده با همکاری و همیاری مسئولان امر بتوانیم این کار را به پایان برسانیم."

به گفته نظام دوست، طی این پاکسازی از غار قوری قلعه و اطراف آن 115 کیلو زباله خارج شد. همچنین 7 غار در استان خراسان شمالی به طور همزمان پاک شدند که 200 کیلو زباله از آنها خارج شد.

+ نوشته شده در یکشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۲ ساعت 11:54 PM توسط  | نظر بدهيد

وال در دریای یخ‌زده

محیط زیست > حیوانات- همشهری آنلاین:
یک عکاس تصویری از وال شکوهمند باله‌پشتی جنوبگان را که به درون آب یخ‌زده فرو می‌رود، ثبت کرده است.این وال برای زندگی دائم در آب‌های منجمد تطبیق پیدا کرده است.

وال باله‌پشتی جنوبگان (با نام علمی (Balaenoptera bonaerensis) برای زندگی دائم در آب‌های منجمد تطبیق پیدا کرده است و در حین زمستان‌های تاریک و سرد قطب جنوبگان مهاجرت نمی‌کند.

• آشنایی با وال کوهان دار

وال‌های باله‌پشتی جنوبگان که به طور معمول در همه اقیانوس‌های نیمکره‌ جنوبی زندگی می‌کنند، اغلب اوقات را در زیر سطح آب می‌گذرانند، و تنها برای نفس کشیدن از سوراخ‌های نادری که دریای یخزده جنوبگان وجود دارد، بالا می‌آیند.

+ نوشته شده در یکشنبه ۱۰ شهریور ۱۳۹۲ ساعت 9:55 PM توسط  | 2 نظر

پنجه‌های پلاستیک برگلوی طبیعت ایران

محیط زیست > آلودگی- جعفر آسیابان:
در اواخر دهه۴۰ شمسی کمی پس از آنکه پیراهن‌های نایلونی موسوم به «بشور و بپوش» با اقبال وسیع جامعه ما روبه‌رو شده بود، کیسه‌های نایلونی هم در کنار انواع اشیای پلاستیکی که آمده بودند زندگی ما را تسخیر کنند، اعلام موجودیت کردند.

کیسه‌های نایلونی به دلیل سهولتی که برای جا‌دادن و حمل انواع کالاها در خریدهای روزانه برای خریداران ایجاد می‌کردند خیلی زود مورد توجه واقع شدند. کم‌کم مغازه‌داران با خرید انبوه این کیسه‌ها، عادت کردند حتی یک قلم کالا را در یک کیسه نایلونی به دست مشتری بدهند. این خوشامدگویی‌ها، اما پیامدهای سهمگین و خطرناکی برای طبیعت ایران داشت. کمتر از 2دهه، کیسه‌های نایلونی، پهنه‌های وسیعی از طبیعت زیبای ایران را اشغال کردند و جانشین چشم‌اندازهای زیبای طبیعی در دو سوی جاده‌ها شدند. به زودی بطری‌های پلاستیکی نوشابه‌ها هم بر این لشکر عظیم آلاینده اضافه شدند و توسط کوهپیمایان و گردشگران تا اوج قله‌ها و ژرفای دره‌ها و آبکند‌ها نفوذ کردند. تنها در دامنه کوه‌های شمال تهران تا کمرکش توچال می‌توان هزاران بطری پلاستیکی را در جای جای طبیعت دید! چه باید کرد تا این آلاینده‌ عظیم و مخرب کم‌کم از عرصه طبیعت و محیط‌زیست ایران پا پس بکشد؟! نوشته حاضر همین بحث را پی گرفته است.

جعفر آسیابان

21تیرماه امسال هم علاقه‌مندان به حفظ محیط‌زیست چه از طریق مطبوعات و چه فضای مجازی کوشیدند مردم را به جایگزین‌کردن کیسه‌های پارچه‌ای به جای کیسه‌های نایلونی که از آلایندگان طبیعت زیبای ایران است تشویق کنند؛ هرچند به دلیل ناآشنایی جامعه ما با مضرات رها کردن کیسه‌ها و بطری‌های پلاستیکی در طبیعت، این قبیل تلاش‌ها و فراخوان‌ها، بیشتر به صورت نمادین جریان می‌یابد و آرام‌آرام به رواج فرهنگ بهینه‌سازی مصرف به ویژه کاهش استفاده از کیسه‌های نایلونی هنگام خرید کمک می‌کند. کیسه‌های نایلونی از اواخر دهه40 به مرور وارد زندگی شهروندان شدند و به دورترین روستاهای ایران هم راه یافتند.

استقبال از این کیسه‌ها در آغاز بسیار شدید بود؛ درست مثل رواج لباس‌های نایلونی موسوم به «بشور و بپوش» در اواسط دهه40 شمسی که همه‌گیر شده بود. آنها که در جست‌وجوی راحتی برای حمل کالاهای خریداری شده بودند، به تدریج کیسه‌های پارچه‌ای و حتی زنبیل‌های چوبی و سپس سبدهای پلاستیکی را کنار گذاشتند، چون فروشندگان با تحویل کالا در کیسه‌های نایلونی کار آنها را آسان کرده بودند.

به زودی این کیسه‌ها، مثل پرندگان پرگشودند و بر فراز جاده‌های ایران به پرواز درآمدند. مسافرانی که هنگام سفر با اتوبوس یا قطار، از چشم‌اندازهای زیبای طبیعت در دو سوی جاده‌ها محظوظ می‌شدند، تنها، شبکه‌هایی در هم تنیده ازکیسه‌های پلاستیکی بدمنظره را می‌دیدند که روی بوته‌های خشکیده گیاهان یا حتی بر فراز درختان جا خوش کرده بودند!

به این ترتیب کیسه نایلونی که در آغاز ورود به عرصه زندگی شهرنشینان به خوبی استقبال شده بود، کم‌کم مثل بختک، بخش‌های وسیعی از گذرگاه‌های شهری، نهرها و باغچه‌ها و پهنه‌های طبیعت ایران را اشغال کردند. اما هنوز تا برآمدن ظروف پلاستیکی به‌مثابه غول آلاینده محیط‌زیست ایران از چراغ جادوی مصرف، زمان باقی بود و تقریبا در اواخر دهه60 و اوایل دهه70 شمسی با عرضه نوشابه‌ها در بطری‌های پلاستیکی در اندازه‌های مختلف این اتفاق رخ داد و بطری‌های پلاستیکی نوشابه خانواده، تا دورترین دره‌ها و آبکندها را اشغال کرد!

شاید زمانی که مردم با راه یافتن کیسه‌های نایلونی به زندگی‌شان هنوز نمی‌دانستند که این وسیله به ظاهر رفاهی که جانشین پاکت‌های کاغذی سابق و زنبیل و سبد شده بود، چه نقشی در تخریب محیط‌زیست و نابودی خاک حاصلخیز دارد.

وقتی یک کیسه نایلونی مثلا در یک زمین کشاورزی قرار می‌گیرد و به عمق خاک می‌رود، حداقل 400 سال طول می‌کشد تا تجزیه و جذب خاک شود و در نتیجه انبوهی از کیسه‌ها و اشیای نایلونی می‌توانند ارتباط حساس و ظریف ارگانیک‌ خاک را بر هم بزنند و زندگی میکروارگانیک‌ها را به خطر بیندازند. از سوی دیگر کیسه‌های نایلونی در دوسوی جاده‌ها تنها اغتشاش بصری ایجاد نمی‌کنندبلکه با پوشاندن روی گیاه یا سطح خاک مانع از تنفس آنها می‌شوند و گاهی هم بسته به زاویه‌ای که در مسیر تابش نور خورشید ایجاد می‌کنند، باعث بروز آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌ها می‌شوند.

کارشناسان تغذیه بارها اعلام کرده‌اند که قرار دادن مواد غذایی در کیسه‌ها یا بطری‌های پلاستیکی چه در دمای بالا و چه زیر صفر، خطر سرطانزایی دارد. به عنوان مثال گذاشتن نان داغ در کیسه‌های نایلونی، کاری که تعداد زیادی از نانوایی‌ها انجام می‌دهند، خطر سرطانزایی را تشدید می‌کند. باید نظارت دقیق‌تری اعمال شود تا نانواها پس از کاهش دمای نان، آن را در کیسه پلاستیکی قرار بدهند.

این کارشناسان هشدار داده‌اند که قرار دادن سبزی در کیسه‌ نایلونی و در فریزر، ضمن ایجاد تغییر در ترکیبات آن، می‌تواند خطراتی را متوجه سلامتی انسان کند. در نخستین گام همه ما بهتر است حداقل موقع خرید نان، کیسه پارچه‌ای همراه داشته باشیم و از گذاشتن نان داغ در کیسه نایلونی بپرهیزیم. نان در کیسه‌ پارچه‌ای به مرور دمایش را از دست می‌دهد و در نتیجه خمیر نمی‌شود و همچنین از خطر سرطانزایی دور می‌ماند. تولید کیسه‌های مقاوم از جنس کاغذ با دوام کیسه‌های پلاستیکی، امیدهای زیادی را برای جایگزینی این کیسه‌ها با محصولات پلاستیکی به وجود آورده و بهتر است دولت به سرمایه‌گذاری در جهت تولید کیسه‌های پارچه‌ای دسته‌دار و عرضه ارزان این محصول برای جایگزینی با کیسه‌های نایلونی کمک کند تا طبیعت و محیط‌زیست ایران بتواند فارغ از آوار سنگین کیسه‌ها و بطری‌های پلاستیکی نفسی تازه کند.

همچنین به موجب مصوبه قانونی می‌توان تمامی تولیدکنندگان نوشابه‌های رایج را در کشور موظف به استفاده از بطری‌های پلاستیکی قابل بازیافت کرد به‌صورتی که مردم تشویق شوند با جمع‌آوری و فروش این بطری‌ها مبلغی دریافت کنند. اگر از همین امروز برای چنین کاری اقدام نشود، خطر بیشتری به علت وفور و پراکندگی این بطری‌ها در طبیعت ایران، متوجه محیط‌زیست مملکت ما خواهد شد.

نقشه

در لغت نامه دهخدا ذیل کلمه نقشه آمده است: صفحه کاغذی که در روی آن شکل و صورت چیزی را اسم کرده ، می نمایانند... طرح و تصویری که به مقیاسی بسیار کوچکتر از محله یا راه یا شهر یا مملکت یا قاره یا کره زمین برکاغذ رسم کنند تا به دلالت آن موقعیت طبیعی، اقتصادی و سیاسی و دیگر مشخصات آن سرزمین را به دیگر بشناسانند.

فرهنگ نظام به کوشش سید محمد علی داعی الاسلام در مورد نقشه چنین می نویسد: شکل مخصوص که برای عمارت یا آبادی یا زمین یا جزئی از آن روی کاغذ و جز آن کشند.

و در فرهنگ بزرگ سخن ، نقشه را چنین تعریف می کند: نقشه نموداری از یک ناحیه از زمین یا آسمان که معمولا روی سطح صاف ترسیم شود.

بنا براین " نقشه تصویری افقی و قراردادی بخشی از سطح زمین یا منطقه جغرافیایی و یا از تمام کره زمین است که به طریق هندسی ، عوارض موجود در سطح زمین را بر روی سطح مستوی نشان می دهد." به لحاظ لغوی نقشه واژه ای عربی به معنی یک نقش از هر چیزی است. از این رو نقشه جغرافیایی ، نمایش سطح زمین یا قسمتی از آن بر روی یک سطح هموار خواهد بود.

نقشه خوانی عبارت است از : استفاده از نقشه به منظور پی بردن به ویژگی های سطح زمین که در آن منعکس شده است.و برای آن که به ویژگی های مورد اشاره پی ببریم ابتدا باید بدانیم که در یک نقشه چه چیزهایی قابل مشاهده است.  

در یک نقشه جغرافیایی معمولا " عوارض و پدیده های طبیعی یا انسانی ، مقیاس ، طول و عرض جغرافیایی، جهت شمال ، علائم راهنما مبتنی بر اصول و فنون نقشه کشی ، ارتفاع سیستم تصویری و.... قابل مشاهده است .با این اوصاف تعریف دیگری را می توان از نقشه ارائه نمود: نقشه جغرافیایی عبارتست از : صفحه ای مسطح که بر روی آن پدیده های طبیعی یا انسانی تمام یا بخشی از سطح زمین را به طور مجزا یا آمیخته با یکدیگر نمایش داده و ابعاد آن عوارض را با به کار گیری تکنیک ها و ابزار خاص و فنی به نسبت معینی کوچک کرده و موقعیت ریاضی آنها را با استفاده از علائم قراردادی مشخص نموده باشند. 

تاریخچه پیدایش نقشه:

از پیدایش اولین نقشه ها اطلاعات دقیقی در دست نیست . شاید اولین نقشه ها توسط انسان های نخستین بر روی دیوار های غار محل سکونتشان ترسیم شده باشد تا از آن طریق محل زندگی خود را توصیف کرده باشند. و بعد ها بر روی پوست حیوانات و سپس بر روی لوحه های گلی چنین تصاویری کامل تر شده باشد. احتمالا لوح گلی کشف شده از حدود 5هزار سال قبل ، ممکن است قدیمی ترین نقشه باشد . اگر چه برخی نیز نقشه های اطراف دره رود نیل را که حدود املاک شخصی را نشان می دادند ، قدیمی ترین نقشه می دانند. بر اساس همین نظر ، بطلمیوس که مقارن قرن اول و دوم می زیسته ، تمامی نوشته های قدیمی باقی مانده در باره زمین را جمع آوری کرد و از مجموع آنها مطالبی نوشت که می توان آن را اساس و پایه علم کار توگرافی دانست. وی شرح داده است که چگونه می توان شکل زمین را به طور مسطح روی کاغذ نمایش داد به گونه ای که تغییر حالت و شکل آن به حداقل برسد.

در دوره قبل از رنسانس بر اساس تعالیم کلیسا ، نقشه هایی ارایه شد که بیت المقدس( اورشلیم) در مرکز آن قرار داشت.سه قاره اروپا ، آسیا و آفریقا تنها قاره های شناخته شده آن زمان بودند و دریای مدیترانه به شکل حرف در قسمت مرکزی آن بودند و دو رود نیل و دن از شرق و غرب به آن می ریختند.بهشت در جایی دور دست در شمال این نقشه قرار می گرفت و اطراف آن را اقیانوسی از آب احاطه کرده بود.در این دوره جغرافیدانان مسلمان با ترجمه و نگهداری آثار جغرافیایی از جمله نقشه هایی که بوسیله بطلمیوس تهیه شده بود دانش معتبر تری را ارائه می کردند.و به این طریق در حفظ آنها کوشیدند. اروپا تنها پس از دوره رنسانس پی به وجود و ارزش و اهمیت این اسناد برد.

افزایش مسافرت و تجارت،سفرنامه ها ، سیاحان، اکتشافات جغرافیایی کریستف کلمب، واسکودوگاما،ماژلان و دیگران در قرن 15 و 16 میلادی سبب افزایش توجه به نقشه گردید و تقاضا های جدیدی را در این زمینه بوجود آورد.

در قرن 16 و 17 میلادی توسعه دریانوردی نیاز به نقشه را باز هم افزون ترنمود.در این دوران اغلب نقشه های قبلی با استفاده از اطلاعات علمی اصلاح شدند. در سال 1701 ادموند هالی نقشه ای تهیه کرد که بنام نقشه موضوعی یا تماتیک معروف است. و در آن خطوط هم زاویه رسم شده بود که از اتصال نقاطی در یک راستا ی مغناطیس بوجود می آمد و بعد ها در ترسیم نقشه ها کاربرد زیادی پیدا کرد. تا قبل از قرن 19 میلادی واحدهای اندازه گیری در نقشه بسیار متنوع بود و این امر استفاده از نقشه را در سطح بین المللی مشکل می ساخت. به طوری که در انگلستان از واحد یارد، در روسیه از ورست، در فرانسه از تواز و... برای اندازه گیری  طول استفاده می شد.از این رو نقشه های تهیه شده براین مقیاس کار برد گسترده ای نداشت چون اغلب موجب بروز اشتباهاتی می شد. در اوایل قرن 19 با انتخاب واحد متریک به عنوان واحد بین المللی این مشکل بر طرف گردید.

وقوع دو جنگ جهانی از مهم ترین عوامل بود که در رشد و توسعه کارتو گرافی موثر افتاد. بخصوص در خلال جنگ جهانی دوم که لشکر کشی های برزگ صورت می گرفت و اهمیت نقشه در موفقیت عملیات نظامی صد چندان شده بود. توسعه صنایع هوایی و افزایش اطلاعات حاصل از صنعت عکاسی سبب شد تا اولین عکسهای هوایی در جریان جنگ جهانی اول تولید شود که خود سرآغازی بود بر شاخه ای از دانش جغرافیا به نام فتو گرامتری یا تهیه و تفسیر عکسهای هوایی . این داستان قبل از اختراع هواپیما آغاز شده بود ، آنجا که در خلال جنگ جهانی اول با استفاده از بالن و یا پرندگان ، تصاویری هوایی از سنگر ها و استعداد نیرو های دشمن تهیه می کردند. اما به دلیل عدم کنترل کافی و وسعت کم مناطقی که عکسبرداری می شد ، چندان موثر نبود. امروزه با استفاده از اطلاعات رقومی ماهواره های موجود در فضا و عکسهای دقیق هوایی که بوسیله هواپیماهای پیشرفته اختصاصی برای فتو گرامتری تهیه مشوند و همچنین اصلاح اطلاعات بدست آمده بوسیله نقاط کنترل زمینی بوسیله نرم افزار های رایانه ای دقت نقشه های تو لید شده بسیار افزایش یافته است.

 در این بخش بد نیست تا با تفاوت نقشه و عکس هوایی آشنا شویم.عکسهای هوایی ، تصاویر حقیقی قسمتی از سطح زمین هستند که طبیعت زمین را به صورت واقعی نشان می دهند و تفاوتشان با نقشه در این است که چون توضیحات و اسامی و سایر اطلاعات لازم روی عکس هوایی درج نمی شود، لذا درک آن نسبت به نقشه برای مبتدیان قدری مشکل تر است. از سوی دیگر مزیتی در عکس هوایی وجود دارد که کمتر می توان در نقشه یافت و آن امکان برجسته بینی عوارض سطح زمین در عکسهای هوایی است.در صورت قرار دادن یک جفت عکس هوایی هم پوشان که بلافاصله پشت سر هم تهیه شده باشد ، بوسیله دستگاه ساده ای بنام استریوسکوپ ( برجسته نما) می توان تمام عوارض قابل رویت در عکس را به شکل سه بعدی مشاهده نمود. در حالی که وجود مقیاس و علائم قراردادی و سایر اطلاعات موجود در نقشه  استفاده از آن را راحت تر می نماید . بهر حال به دلیل وجود مزایا و معایب هر یک از این دو ( عکس هوایی و نقشه) ، اغلب محققین از هر به همراه هم استفاده می نمایند.

انواع نقشه:

نقشه ها دارای انواع مختلفی هستند و بر اساس مشخصات ، اطلاعات و کاربرد آنها قابل دسته بندی خواهند بود. ساده ترین شکل دسته بندی  نقشه شامل نقشه های توپوگرافی، موضوعی، راهنمای شهری و راههاست. اما می توان این صبقه بندی را به شکل کاملتری ارائه نمود مثلا طبقه بندی برمبنای موضوع ، هدف ، مقیاس ، محتوا  و زمینه کاربری . نقشه ها بر اساس موضوع شامل نقشه های طبیعی ، انسانی ، اقتصادی و ...که هر یک خود انواع دیگری دارندمثلا نقشه های طبیعی شامل نقشه های زمین شناسی،ژئومورفولوژی، اقلیمی، منابع آب،خاکها،پوشش گیاهی، آمایش سرزمین،کاربری اراضی و... می باشند و در همین مرحله نیز قابل تقسیم بندی جزئی تری هستند به طوری که نقشه های اقلیمی به نقشه های دینامیک اقلیمی ، سینوپتیک و... تقسیم میشوند.

نقشه های انسانی شامل نقشه های جمعیتی،پراکندگی جمعیت ، گروه های سنی، مهاجرت ، روستائی ، شهری ، توریستی، سیاسی، تفریحی، فرهنگی، پراکندگی مذاهب،و.... می باشند.نقشه های اقتصادی شامل نقشه های پراکندگی صنایع ، تنوع کشت، توزیع خدمات، محصولات صنعتی یا کشاورزی،صادرات و واردات و یا ترکیبی از چند نوع قبلی می توانند باشند.

نقشه های ناهمواری دسته ای دیگر از نقشه ها بر مبنای موضوع هستند که شامل نقشه های توپوگرافی ، هیپسومتری ، هاشور ، سایه روشن و .... هستند.

چنانچه بخواهیم نقشه ها را برمبنای هدفشان تقسیم بندی کنیم می توانیم به نقشه های نظامی ، دریانوردی ، کوهنوردی ، بازاریابی و... اشاره کنیم.

راه دیگر دسته بندی نقشه ها بر اساس محتوای اطلاعات درون نقشه هاست . از این جهت می توان نقشه ها را به دو گروه عمده تقسیم نمود:

1- نقشه های عمومی شامل نقشه های جهان نما، قاره ای ، منطقه ای ، کشوری ، استانی ، و...

2- نقشه های ویژه  شامل نقشه های ناوبری هوایی ف توریستس  کاداستر ( ثبت املاکی) ، نقشه های طرح جامع و پیش بینی آینده و....

نوع دیگری از دسته بندی نقشه ها بر اساس مقیاس آنهاست. بر این مبنا می توان به نقشه های بسیار کوچک مقیاس ( با مقیاس کوچکتر از 1:500000) ف نقشه های کوچک مقیاس ( با مقیاس بین 1:250000 تا 1:500000 ) ، نقشه های متوسط مقیاس ( با مقیاس بین 1:50000 تا 1:250000) ، نقشه های بزرگ مقیاس ( با مقیاس بین 1:10000 تا 1:50000 ) و نقشه های بسیار بزرگ مقیاس ( با مقیاس بزرگتر از 1:10000 ) اشاره کرد . البته بین جغرافیدانان در این تقسیم بندی گاهی اختلاف نظر هایی دیده می شود به عنوان مثال برخی نقشه های متوسط مقیاس را بین 1:50000 تا 1:500000 می دانند .{ توجه داشته باشید هر چه عدد مقیاسی بزرگتر باشد آن نقشه کوچک مقیاس تر خواهد بود چون مقیاس کمیتی کسری است و در کسر هر چه مخرج برزگ تر باشد مقدار کسر کوچک تر خواهد بود}.
لازم است قدری بیشتر در مورد مقیاس بدانیم .از جمله اطلاعات بسیار مهم در نقشه و نقشه خوانی ، مقیاس است و اساسا برای وجود مقیاس است که نقشه ارزش علمی پیدا می کند . نقشه بدون مقیاس ؛ نقاشی است.